του φίλου Η.
«Η καπιταλιστική κοινωνία μάς αρνείται βίαια το να ζούμε ελεύθερα. Μέσω της αστυνομίας που παραμονεύει και καταδιώκει στο δρόμο και στη σκέψη σου, ο επιχειρηματίας και ο πολιτικός πλουτίζουν από αυτό που τρως, μαθαίνεις, χρησιμοποιείς και επιθυμείς. Μέσω του Τύπου και της τηλεόρασης δικαιολογούν όλα αυτά, κάνοντάς μας να πιστεύουμε πως δεν τρέχει τίποτα, πως πλέον δεν υπάρχουν συγκρούσεις στη δημοκρατία, ότι είναι καιρός όλοι να γίνουμε φίλοι με όλους.»
Η Χιλή σε αναβρασμό. Αντιμετωπίζοντας μία από τις μεγαλύτερες κοινωνικές κρίσεις, διοικούμενη από δεξιά κυβέρνηση και με την κοινωνική δυσαρέσκεια να διογκώνεται, βιώνει το δικό της φοιτητικό/εκπαιδευτικό κίνημα ως συνέχεια των φοιτητικών κινητοποιήσεων του 2006 και του 2008. Τρεις μήνες τώρα, από το Μάιο μέχρι και σήμερα, η εκπαιδευτική κοινότητα βρίσκεται στο δρόμο, συγκρούεται με την κυβέρνηση και διεκδικεί ανυποχώρητα, και παρά τις κυβερνητικές υποχωρήσεις, αναδιάρθρωση της εκπαιδευτικής πολιτικής με γνώμονα την δημόσια και δωρεάν, υψηλού επιπέδου σχολική και πανεπιστημιακή εκπαίδευση. Πρωτεργάτες στον αγώνα υπήρξαν οι φοιτητές αλλά στην πορεία βρήκαν συμπαραστάτες δασκάλους και μαθητές καθώς και το μεγαλύτερο μέρος της κοινωνίας(σύμφωνα με δημοσκόπηση το 73% των Χιλιανών υποστηρίζουν τις διαδηλώσεις και τις διεκδικήσεις των φοιτητών).
Οι φοιτητές προχώρησαν σε καταλήψεις των πανεπιστημίων και σε διαδηλώσεις όπου αντιμετωπίστηκαν με βιαιότητα από τις δυνάμεις καταστολής. Η αστυνομία χρησιμοποίησε τα αντίστοιχα ΜΑΤ, έφιππους μπάτσους, πλαστικές σφαίρες, δακρυγόνα και αύρες για να αντιμετωπίσει τους διαδηλωτές. Παρόλη την καταστολή οι διαδηλώσεις συνεχίζονται και ιδιαίτερα μεγάλη θεωρείται η συμμετοχή στις κινητοποιήσεις, οι οποίες πραγματοποιούνται στο Σαντιάγο αλλά και σε άλλες πόλεις της Χιλής όπως στο Βαλπαραΐζο, στο Κονσεπσιόν και στην Αντοφαγκάστα.
Αποτέλεσμα των συνεχιζόμενων κινητοποιήσεων, ήταν η αντικατάσταση του υπουργού παιδείας Joaquín Lavín και μία σειρά προτάσεων εκ μέρους της κυβέρνησης, οι οποίες απορρίφθηκαν από τους φοιτητές. Ο Χιλιανός πρόεδρος Sebastián Piñera επιμένει σε δηλώσεις του ότι η εκπαίδευση αποτελεί ένα «καταναλωτικό αγαθό».
Εκπαιδευτικό σύστημα της Χιλής και χρηματοδότηση
Οι εκπαιδευτικές βαθμίδες στις οποίες χωρίζεται το εκπαιδευτικό σύστημα της Χιλής, είναι πρωτοβάθμια, δευτεροβάθμια και ανώτατη εκπαίδευση. Κάθε βαθμίδα της εκπαίδευσης χωρίζεται αντίστοιχα σε δημόσια και ιδιωτική. Η χρηματοδότηση του εκπαιδευτικού συστήματος στηρίζεται κυρίως στο σύστημα χορήγησης κουπονιών από το κράτος, τα οποία αντιστοιχούν σε κάποια χρηματική αξία, την οποία οι γονείς μπορούν να εξαργυρώσουν με παροχές εκπαιδευτικών υπηρεσιών στο σχολείο της προτίμησής τους, είτε αυτό είναι δημόσιο είτε ιδιωτικό. Υπολογίζεται ότι το 90% των μαθητών καλύπτεται από αυτό το σύστημα και ότι μόλις το 45% πηγαίνει σε δημόσια σχολεία. Δηλαδή κάθε σχολείο δεν λαμβάνει κάποια υποχρεωτική και συγκεκριμένη χρηματοδότηση από το κράτος, αλλά εξαρτάται από το πόσους μαθητές έχει. Κάτι το οποίο μπορεί να οδηγήσει στο κλείσιμο ενός σχολείου και στις υποβαθμισμένες παροχές υπηρεσιών εκπαίδευσης.
Υπάρχουν τριών ειδών σχολεία:
α) τα δημόσια (που είναι δωρεάν και όποιος θέλει μπορεί να κάνει κάποια δωρεά) β) τα ιδιωτικά που επιδοτούνται από το κράτος και δεν έχουν υποχρεωτικά δίδακτρα γ) τα ιδιωτικά που επιδοτούνται από το κράτος και έχουν υποχρεωτικά δίδακτρα (τα οποία δεν επιτρέπεται να ξεπερνούν τα 116 ευρώ μηνιαίως) και δ) τα ιδιωτικά που δεν επιδοτούνται από το κράτος και έχουν το δικαίωμα να ορίσουν όσο υψηλά δίδακτρα επιθυμούν.
Όσον αφορά την ανώτατη εκπαίδευση οι μαθητές μπορούν να επιλέξουν ανάμεσα σε 25 «παραδοσιακά» πανεπιστήμια και ανάμεσα σε 50 περίπου ιδιωτικά(αριθμός ο οποίος αυξάνεται χρόνο με το χρόνο, και η ποιότητα των οποίων θεωρείται χαμηλή). Ο όρος «παραδοσιακά» πανεπιστήμια χρησιμοποιείται για να περιγράψει αυτά τα οποία ιδρύθηκαν πριν από το 1980. Κάποια από αυτά αποτελούν παραρτήματα κάποιων παλαιότερων πανεπιστημίων. Τα «παραδοσιακά» πανεπιστήμια χωρίζονται σε τρεις κατηγορίες: α) κρατικά β) πανεπιστήμια που ανήκουν στην καθολική εκκλησία και γ) 3 ιδιωτικά πανεπιστήμια που ανήκουν σε μη κερδοσκοπικούς οργανισμούς.
Το σύστημα αυτό του διαχωρισμού των πανεπιστημίων σε κατηγορίες έγινε εξαιτίας των εκπαιδευτικών μεταρρυθμίσεων κατά τη διάρκεια της δικτατορίας του Pinochet, σύμφωνα με τις οποίες διαχωρίστηκαν τα κρατικά από τα Καθολικά πανεπιστήμια (ως τιμωρία στα υποτιθέμενα «κακά» πανεπιστήμια) και άνοιξε η «αγορά» της ανώτατης εκπαίδευσης. Πολλά μικρά ιδιωτικά πανεπιστήμια άνοιξαν μετά από αυτές τις μεταρρυθμίσεις, τα οποία ανήκανε σε μέλη της δικτατορικής κυβέρνησης.
Τα «παραδοσιακά» πανεπιστήμια λαμβάνουν κρατική οικονομική υποστήριξη (ακόμα και αυτά τα οποία δεν είναι κρατικά) αλλά έχουν δίδακτρα είτε είναι κρατικά είτε ιδιωτικά. Το κόστος των σπουδών είναι πολύ ακριβό, σε σύγκριση μάλιστα με το κόστος ζωής. Σύμφωνα με έρευνα η αύξηση των διδάκτρων κατά την εξαετία 2005-2011, στα κρατικά πανεπιστήμια ήταν της τάξεως του 25% ενώ στα ιδιωτικά της τάξεως του 9%. Τα δίδακτρα και στις δύο κατηγορίες είναι περίπου ίδια και κυμαίνονται ενδεικτικά στα εξής επίπεδα: θετικές επιστήμες 5,859$ (αμερικανικά δολάρια) ιατρικές επιστήμες 6,285$, καλών τεχνών και αρχιτεκτονική 6,166$. Άλλες σχολές έχουν πιο φθηνά δίδακτρα αλλά με μικρή διαφορά της τάξεως των 300-400$.
Το υψηλό κόστος των διδάκτρων έχει οδηγήσει στην υπερχρέωση των φοιτητών οι οποίοι όταν αποφοιτούν, είναι ήδη χρεωμένοι στις τράπεζες και καλούνται να εξοφλήσουν τα έξοδα των σπουδών τους. Δηλαδή ξεκινάνε την επαγγελματική τους σταδιοδρομία και τη ζωή τους κουβαλώντας ένα πολύ μεγάλο οικονομικό φορτίο. Ταυτόχρονα το κόστος σπουδών είναι απαγορευτικό για τη μεγαλύτερη μερίδα του πληθυσμού.
Αιτήματα
Τα αιτήματα των φοιτητών είναι τα εξής:
Κατάργηση του συστήματος των κουπονιών με τα οποία χρηματοδοτούνται ουσιαστικά τα σχολεία της πρωτοβάθμιας και της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.
Κατάργηση του συστήματος χρηματοδότησης των πανεπιστημίων, το οποίο αποτελεί μία μίξη της εσκεμμένης υποχρηματοδότησης, της κρατικής επιχορήγησης κατά κεφαλήν στα ιδιωτικά πανεπιστήμια (δηλαδή ανά φοιτητή, η οποία ονομάζεται «Άμεση κρατική πληρωμή»), των υψηλών διδάκτρων και των φοιτητικών δανείων στις ιδιωτικές τράπεζες με εγγυητή το κράτος. Μόνο το 4,4% του ΑΕΠ της Χιλής πηγαίνει στην εκπαίδευση, ποσοστό το οποίο φαντάζει εξωπραγματικό για τα ελληνικά δεδομένα αλλά θεωρείται πολύ μικρό για τις χώρες οι οποίες υποτίθεται ότι παρέχουν υψηλό επίπεδο εκπαίδευσης και έρευνας. Συγκεκριμένα ο πανεπιστημιακός ερευνητής Mario Waissbluth έχει χαρακτηρίσει το Χιλιανό εκπαιδευτικό σύστημα «εκπαιδευτικό απαρτχάιντ».
Περισσότερα κονδύλια για την παιδεία και αναβάθμιση των σχολικών και πανεπιστημιακών εγκαταστάσεων.
Να επανέλθει ο έλεγχος και η χρηματοδότηση των σχολείων και πανεπιστημίων εξ ολοκλήρου στην κεντρική κυβέρνηση και όχι στους δήμους όπως ισχύει τώρα (και όπως θα γίνει από φέτος στην Ελλάδα με τον Καλλικράτη).
Αναβάθμιση του τίτλου των αντίστοιχων Τεχνικών Επαγγελματικών Λυκείων.
Επίσης, οι φοιτητές αιτούνται τα πανεπιστήμια να λειτουργούν μη κερδοσκοπικά.
Η πορεία των κινητοποιήσεων
Οι πρώτες κινητοποιήσεις ξεκίνησαν και επεκτάθηκαν βαθμιαία, μέσα στον Μάιο με καταλήψεις πανεπιστημίων και σχολείων οι οποίες πολλαπλασιάστηκαν σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα. Πραγματοποιήθηκαν πορείες στις 12/5/2011 με συμμετοχή 15000 φοιτητών, στις 26/5/2011 με συμμετοχή 8000 φοιτητών και στις 16/6/2011 με συμμετοχή περίπου 100000 φοιτητών (τα νούμερα αφορούν τη συμμετοχή στην πρωτεύουσα Σαντιάγο).
23 Ιουνίου 2011
Περίπου 25.000 διαδηλωτές συμμετείχαν σε πορεία στο Σαντιάγο, οι οποίοι συγκρούστηκαν με τις δυνάμεις καταστολής για περισσότερο από 6 ώρες. Απολογισμός:107 συλλήψεις και 9 τραυματίες αστυνομικούς (ένας από σκάγια).
30 Ιουνίου 2011
Περίπου μισό εκατομμύριο διαδηλωτές συμμετείχαν στις διαδηλώσεις σε διάφορες πόλεις της Χιλής. Στο Σαντιάγο υπολογίζεται ότι συμμετείχαν περίπου 100.000- 200.000 άτομα. Υπήρξαν εκτεταμένες συγκρούσεις μεταξύ των διαδηλωτών και των δυνάμεων καταστολής. Οι διαδηλωτές έστησαν οδοφράγματα, προέβησαν σε συμβολικές καταστροφές καταστημάτων μεγάλων εταιριών, αλυσίδων και πολυεθνικών, τραπεζών, εταιριών κινητής τηλεφωνίας, κτλ. Αναφέρθηκε από μάρτυρες ότι οι μπάτσοι εκτόξευαν πέτρες κατά των διαδηλωτών. Συνολικά 131 άτομα συνελήφθησαν σε όλη τη χώρα, 38 εκ των οποίων στο Σαντιάγο.
5 Ιουλίου 2011
Στις 5 Ιουλίου 2011 ο Χιλιανός πρόεδρος ανακοίνωσε την απόφαση της κυβέρνησης να ενισχύσει την τριτοβάθμια εκπαίδευση με χρηματικά κονδύλια συνολικού ύψους 4 εκατομμυρίων δολαρίων. Απέρριψε την πρόταση των φοιτητών για κρατικοποίηση της εκπαίδευσης και την χαρακτήρισε «σοβαρό λάθος το οποίο μπορεί να προκαλέσει μεγάλη ζημιά στην ποιότητα και στην ελευθερία της εκπαίδευσης». Οι φοιτητές απέρριψαν την πρόταση της κυβέρνησης οι οποίοι την χαρακτήρισαν ως «πισωγύρισμα».
14 Ιουλίου 2011
Στις 14 Ιουλίου πραγματοποιήθηκε άλλη μία μεγάλη διαδήλωση με τη συμμετοχή όχι μόνο των φοιτητών αλλά και των μαθητών, δασκάλων και άλλων κομματιών της κοινωνίας. Η αστυνομία προφασιζόμενη τις συγκρούσεις της πορείας στις 30 Ιουνίου, δεν έδωσε άδεια για να πραγματοποιηθεί η πορεία χωρίς όμως αυτό να εμποδίσει το μεγάλο πλήθος διαδηλωτών. Με βασικό σύνθημα «τέρμα με το κέρδος», δεκάδες χιλιάδες άτομα κατέβηκαν στο δρόμο όπου πραγματοποιήθηκαν και διάφορα happenings όπως θεατρικά και μουσικά δρώμενα. Οι συγκρούσεις με τις δυνάμεις καταστολής ξεκινήσανε στις 12 και διήρκησαν περίπου 5 ώρες, μπροστά από το πανεπιστήμιο του Σαντιάγο. Οδοφράγματα όμως στήθηκαν και σε διάφορα σημεία του Σαντιάγο αλλά και σε άλλες πόλεις της Χιλής. Χτυπήθηκαν τράπεζες και πολυκαταστήματα ενώ στην πόλη του Βαλπαραΐζο καταστράφηκε και απαλλοτριώθηκε ένα υποκατάστημα του κολοσσού Copec, ιδιοκτησίας του υπ’ αριθμόν 1 δισεκατομμυριούχου στη Λατινική Αμερική, Ανάκλετο Ανχελίνι.
Στις διαδηλώσεις σε όλη τη χώρα προσήχθησαν συνολικά 176 άτομα, 18 εκ των οποίων πέρασαν αυτόφωρο. Ανάμεσα σε άλλες πόλεις, οι προσαγωγές στο Σαντιάγο ήταν 88, στο Βαλπαραΐζο 16 και στην Κονσεπσιόν 45. Συνολικά σε όλες τις πόλεις όπου έγιναν κινητοποιήσεις, 35 καραμπινιέροι τραυματίστηκαν, κυρίως από ρίψη πετρών.
1 Αυγούστου 2011
Μετά τις συνεχιζόμενες πιέσεις της εκπαιδευτικής κοινότητας και την συμπαράσταση σε αυτούς εκ μέρους της κοινωνίας, η κυβέρνηση ανακοίνωσε δεύτερη πρόταση προς τους φοιτητές. Η πρόταση περιελάμβανε τα εξής: εγγυήσεις για την παροχή ποιοτικής εκπαίδευσης, συμμετοχή των φοιτητών στη διοίκηση των πανεπιστημίων, κατάργηση του ελέγχου της δημόσιας δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης από τους δήμους, αύξηση των υποτροφιών στους φοιτητές, ευνοϊκότερες ρυθμίσεις για τα φοιτητικά δάνεια και ενίσχυση των χρεωμένων αποφοίτων των πανεπιστημίων. Οι φοιτητές για ακόμα μία φορά απέρριψαν την πρόταση.
5 Αυγούστου 2011
Η καλεσμένη πορεία από τους μαθητές απαγορεύτηκε από την αστυνομία και έτσι οι κατασταλτικές δυνάμεις απέκλεισαν από νωρίς την πλατεία Ιτάλια, που προβλεπόταν ως σημείο προσυγκέντρωσης για τις 10.30. Οι διαδηλωτές άρχισαν να συγκεντρώνονται περιμετρικά της αποκλεισμένης πλατείας, αλλά και στο πάρκο Μπουσταμάντε και στην πλατεία Μπαλμακέδα. Οι μπάτσοι προσπάθησαν να απωθήσουν τους διαδηλωτές που συγκεντρώνονταν περιμετρικά της πλατείας κάνοντας χρήση δακρυγόνων γεγονός που σήμανε την έναρξη των οδομαχιών και των συγκρούσεων διαδηλωτών – δυνάμεων καταστολής. Οι συγκρούσεις ήταν πολύ ισχυρές και διήρκησαν μέχρι αργά το βράδυ και επεκτάθηκαν και σε άλλες πόλεις εκτός από τη Χιλιανή πρωτεύουσα.
Οι φοιτητές κάλεσαν τους πολίτες να κατεβούν στο δρόμο με κατσαρόλες και κουτάλες, προκαλώντας θόρυβο, σε ένδειξη διαμαρτυρίας για τη στάση της αστυνομίας. Πολλοί ήταν αυτοί που ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμα, κατεβαίνοντας στο δρόμο και κάνοντας θόρυβο (σε πολλές περιπτώσεις πλαισιώνοντας τα οδοφράγματα). Οι τράπεζες, οι πολυεθνικές και τα μεγάλα εμπορικά καταστήματα αποτέλεσαν για άλλη μια φορά τους βασικούς στόχους επίθεσης.
Ο συνολικός αριθμός των προσαχθέντων διαδηλωτών ανέρχεται σε 874, εκ των οποίων οι 559 στο Σαντιάγο. Ο τεράστιος αριθμός προσαγωγών οφείλεται στο ότι η αστυνομία προσήγαγε οποιοδήποτε άτομο θεωρούσε πως ήταν «ύποπτο για συμμετοχή στη διαδήλωση». Από το σύνολο των προσαχθέντων απαγγέλθηκαν κατηγορίες σε 31 άτομα για υποκίνηση ταραχών, φθορές ιδιωτικής περιουσίας, οπλοκατοχή και κατοχή εμπρηστικών υλικών. Και οι 874 προσαχθέντες αφέθηκαν ελεύθεροι την επόμενη μέρα. Μεγάλος επίσης ήταν ο αριθμός των τραυματιών διαδηλωτών καθώς οι κατασταλτικές δυνάμεις έκαναν χρήση πλαστικών σφαιρών και πετρών.
[το κείμενο για τις 4 Αυγούστου αποτελείται από αποσπάσματα που βρίσκονται στο ContraInfo]
16 Αυγούστου 2011
40 φοιτητές απεργοί πείνας συμπλήρωσαν 30 μέρες αγώνα ,τρεις από τους απεργούς αποφάσισαν χτες να διακόψουν και το νερό, επιδεινώνοντας την κατάσταση της υγείας τους που παρουσιάζεται άσχημη.
Σε μία εποχή εντεινόμενης κοινωνικής, πολιτικής και οικονομικής κρίσης, όπου το χάσμα ανάμεσα στους έχοντες και στους μη έχοντας βαθαίνει όλο και περισσότερο, δικαιώματα όπως το νερό και η παιδεία καταντάνε «προνόμια». Το κεφάλαιο χτυπάει τη δημόσια και δωρεάν παιδεία, και οι ηγεμόνες συνεστιάζονται για να αποφασίσουν το μέλλον αυτής (Συνθήκη της Μπολόνια). Σαρωτικές αναδιαρθρώσεις διαλύουν ότι έχει απομείνει από το οικοδόμημα της ανώτατης (και όχι μόνο) εκπαίδευσης και οι φοιτητές σε όλο τον κόσμο απαντούν με το δικό τους τρόπο. Χαρακτηριστικά παραδείγματα αποτελούν οι φοιτητικές κινητοποιήσεις στην Ελλάδα την χρονική περίοδο 2006-2007, στη Γαλλία το 2006, στην Ιρλανδία το 2010, στην Ιταλία τον Νοέβριο του 2010, στην Αγγλία το Δεκέμβρη του ίδιου έτους (ένα εκ των αιτημάτων αφορούσε τον τριπλασιασμό των διδάκτρων), κτλ.
Μεγάλες αλλαγές που υποβαθμίζουν τα πανεπιστήμια σε χώρους παραγωγής
εξειδικευμένων εργατών, αναμένονται για δεύτερη φορά μέσα σε λίγα χρόνια και στην Ελλάδα. Μετά την αποδόμηση του χώρου της υγείας, την καταστρατήγηση των εργασιακών δικαιωμάτων και την πλήρη ελαστικοποίηση της εργασίας, τους τρομονόμους, την καταστολή, την άδεια για καταστροφή του φυσικού περιβάλλοντος και την προωθούμενη ιδιωτικοποίηση όλης της δημόσιας περιουσίας και κοινωφελών επιχειρήσεων, ήρθε η ώρα της παιδείας να μπει κάτω από τη γκιλοτίνα. Ο νέος νόμος εισάγει το ελληνικό πανεπιστήμιο στο τέρας της ελεύθερης αγοράς και οι φοιτητές (οι οποίοι σε όλους τους αγώνες που έδωσε η κοινωνία το τελευταίο διάστημα δήλωσαν ένα βροντερό «απών») θα πρέπει να αναλάβουν τις ευθύνες τους με συμπαραστάτες φυσικά και αλληλέγγυους όλους εμάς.
http://parallhlografos.wordpress.com
«Η καπιταλιστική κοινωνία μάς αρνείται βίαια το να ζούμε ελεύθερα. Μέσω της αστυνομίας που παραμονεύει και καταδιώκει στο δρόμο και στη σκέψη σου, ο επιχειρηματίας και ο πολιτικός πλουτίζουν από αυτό που τρως, μαθαίνεις, χρησιμοποιείς και επιθυμείς. Μέσω του Τύπου και της τηλεόρασης δικαιολογούν όλα αυτά, κάνοντάς μας να πιστεύουμε πως δεν τρέχει τίποτα, πως πλέον δεν υπάρχουν συγκρούσεις στη δημοκρατία, ότι είναι καιρός όλοι να γίνουμε φίλοι με όλους.»
Η Χιλή σε αναβρασμό. Αντιμετωπίζοντας μία από τις μεγαλύτερες κοινωνικές κρίσεις, διοικούμενη από δεξιά κυβέρνηση και με την κοινωνική δυσαρέσκεια να διογκώνεται, βιώνει το δικό της φοιτητικό/εκπαιδευτικό κίνημα ως συνέχεια των φοιτητικών κινητοποιήσεων του 2006 και του 2008. Τρεις μήνες τώρα, από το Μάιο μέχρι και σήμερα, η εκπαιδευτική κοινότητα βρίσκεται στο δρόμο, συγκρούεται με την κυβέρνηση και διεκδικεί ανυποχώρητα, και παρά τις κυβερνητικές υποχωρήσεις, αναδιάρθρωση της εκπαιδευτικής πολιτικής με γνώμονα την δημόσια και δωρεάν, υψηλού επιπέδου σχολική και πανεπιστημιακή εκπαίδευση. Πρωτεργάτες στον αγώνα υπήρξαν οι φοιτητές αλλά στην πορεία βρήκαν συμπαραστάτες δασκάλους και μαθητές καθώς και το μεγαλύτερο μέρος της κοινωνίας(σύμφωνα με δημοσκόπηση το 73% των Χιλιανών υποστηρίζουν τις διαδηλώσεις και τις διεκδικήσεις των φοιτητών).Οι φοιτητές προχώρησαν σε καταλήψεις των πανεπιστημίων και σε διαδηλώσεις όπου αντιμετωπίστηκαν με βιαιότητα από τις δυνάμεις καταστολής. Η αστυνομία χρησιμοποίησε τα αντίστοιχα ΜΑΤ, έφιππους μπάτσους, πλαστικές σφαίρες, δακρυγόνα και αύρες για να αντιμετωπίσει τους διαδηλωτές. Παρόλη την καταστολή οι διαδηλώσεις συνεχίζονται και ιδιαίτερα μεγάλη θεωρείται η συμμετοχή στις κινητοποιήσεις, οι οποίες πραγματοποιούνται στο Σαντιάγο αλλά και σε άλλες πόλεις της Χιλής όπως στο Βαλπαραΐζο, στο Κονσεπσιόν και στην Αντοφαγκάστα.
Αποτέλεσμα των συνεχιζόμενων κινητοποιήσεων, ήταν η αντικατάσταση του υπουργού παιδείας Joaquín Lavín και μία σειρά προτάσεων εκ μέρους της κυβέρνησης, οι οποίες απορρίφθηκαν από τους φοιτητές. Ο Χιλιανός πρόεδρος Sebastián Piñera επιμένει σε δηλώσεις του ότι η εκπαίδευση αποτελεί ένα «καταναλωτικό αγαθό».
Εκπαιδευτικό σύστημα της Χιλής και χρηματοδότηση
Οι εκπαιδευτικές βαθμίδες στις οποίες χωρίζεται το εκπαιδευτικό σύστημα της Χιλής, είναι πρωτοβάθμια, δευτεροβάθμια και ανώτατη εκπαίδευση. Κάθε βαθμίδα της εκπαίδευσης χωρίζεται αντίστοιχα σε δημόσια και ιδιωτική. Η χρηματοδότηση του εκπαιδευτικού συστήματος στηρίζεται κυρίως στο σύστημα χορήγησης κουπονιών από το κράτος, τα οποία αντιστοιχούν σε κάποια χρηματική αξία, την οποία οι γονείς μπορούν να εξαργυρώσουν με παροχές εκπαιδευτικών υπηρεσιών στο σχολείο της προτίμησής τους, είτε αυτό είναι δημόσιο είτε ιδιωτικό. Υπολογίζεται ότι το 90% των μαθητών καλύπτεται από αυτό το σύστημα και ότι μόλις το 45% πηγαίνει σε δημόσια σχολεία. Δηλαδή κάθε σχολείο δεν λαμβάνει κάποια υποχρεωτική και συγκεκριμένη χρηματοδότηση από το κράτος, αλλά εξαρτάται από το πόσους μαθητές έχει. Κάτι το οποίο μπορεί να οδηγήσει στο κλείσιμο ενός σχολείου και στις υποβαθμισμένες παροχές υπηρεσιών εκπαίδευσης.
Υπάρχουν τριών ειδών σχολεία:
α) τα δημόσια (που είναι δωρεάν και όποιος θέλει μπορεί να κάνει κάποια δωρεά) β) τα ιδιωτικά που επιδοτούνται από το κράτος και δεν έχουν υποχρεωτικά δίδακτρα γ) τα ιδιωτικά που επιδοτούνται από το κράτος και έχουν υποχρεωτικά δίδακτρα (τα οποία δεν επιτρέπεται να ξεπερνούν τα 116 ευρώ μηνιαίως) και δ) τα ιδιωτικά που δεν επιδοτούνται από το κράτος και έχουν το δικαίωμα να ορίσουν όσο υψηλά δίδακτρα επιθυμούν.
Όσον αφορά την ανώτατη εκπαίδευση οι μαθητές μπορούν να επιλέξουν ανάμεσα σε 25 «παραδοσιακά» πανεπιστήμια και ανάμεσα σε 50 περίπου ιδιωτικά(αριθμός ο οποίος αυξάνεται χρόνο με το χρόνο, και η ποιότητα των οποίων θεωρείται χαμηλή). Ο όρος «παραδοσιακά» πανεπιστήμια χρησιμοποιείται για να περιγράψει αυτά τα οποία ιδρύθηκαν πριν από το 1980. Κάποια από αυτά αποτελούν παραρτήματα κάποιων παλαιότερων πανεπιστημίων. Τα «παραδοσιακά» πανεπιστήμια χωρίζονται σε τρεις κατηγορίες: α) κρατικά β) πανεπιστήμια που ανήκουν στην καθολική εκκλησία και γ) 3 ιδιωτικά πανεπιστήμια που ανήκουν σε μη κερδοσκοπικούς οργανισμούς.
Το σύστημα αυτό του διαχωρισμού των πανεπιστημίων σε κατηγορίες έγινε εξαιτίας των εκπαιδευτικών μεταρρυθμίσεων κατά τη διάρκεια της δικτατορίας του Pinochet, σύμφωνα με τις οποίες διαχωρίστηκαν τα κρατικά από τα Καθολικά πανεπιστήμια (ως τιμωρία στα υποτιθέμενα «κακά» πανεπιστήμια) και άνοιξε η «αγορά» της ανώτατης εκπαίδευσης. Πολλά μικρά ιδιωτικά πανεπιστήμια άνοιξαν μετά από αυτές τις μεταρρυθμίσεις, τα οποία ανήκανε σε μέλη της δικτατορικής κυβέρνησης.
Τα «παραδοσιακά» πανεπιστήμια λαμβάνουν κρατική οικονομική υποστήριξη (ακόμα και αυτά τα οποία δεν είναι κρατικά) αλλά έχουν δίδακτρα είτε είναι κρατικά είτε ιδιωτικά. Το κόστος των σπουδών είναι πολύ ακριβό, σε σύγκριση μάλιστα με το κόστος ζωής. Σύμφωνα με έρευνα η αύξηση των διδάκτρων κατά την εξαετία 2005-2011, στα κρατικά πανεπιστήμια ήταν της τάξεως του 25% ενώ στα ιδιωτικά της τάξεως του 9%. Τα δίδακτρα και στις δύο κατηγορίες είναι περίπου ίδια και κυμαίνονται ενδεικτικά στα εξής επίπεδα: θετικές επιστήμες 5,859$ (αμερικανικά δολάρια) ιατρικές επιστήμες 6,285$, καλών τεχνών και αρχιτεκτονική 6,166$. Άλλες σχολές έχουν πιο φθηνά δίδακτρα αλλά με μικρή διαφορά της τάξεως των 300-400$.
Το υψηλό κόστος των διδάκτρων έχει οδηγήσει στην υπερχρέωση των φοιτητών οι οποίοι όταν αποφοιτούν, είναι ήδη χρεωμένοι στις τράπεζες και καλούνται να εξοφλήσουν τα έξοδα των σπουδών τους. Δηλαδή ξεκινάνε την επαγγελματική τους σταδιοδρομία και τη ζωή τους κουβαλώντας ένα πολύ μεγάλο οικονομικό φορτίο. Ταυτόχρονα το κόστος σπουδών είναι απαγορευτικό για τη μεγαλύτερη μερίδα του πληθυσμού.
Αιτήματα
Τα αιτήματα των φοιτητών είναι τα εξής:
Κατάργηση του συστήματος των κουπονιών με τα οποία χρηματοδοτούνται ουσιαστικά τα σχολεία της πρωτοβάθμιας και της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.
Κατάργηση του συστήματος χρηματοδότησης των πανεπιστημίων, το οποίο αποτελεί μία μίξη της εσκεμμένης υποχρηματοδότησης, της κρατικής επιχορήγησης κατά κεφαλήν στα ιδιωτικά πανεπιστήμια (δηλαδή ανά φοιτητή, η οποία ονομάζεται «Άμεση κρατική πληρωμή»), των υψηλών διδάκτρων και των φοιτητικών δανείων στις ιδιωτικές τράπεζες με εγγυητή το κράτος. Μόνο το 4,4% του ΑΕΠ της Χιλής πηγαίνει στην εκπαίδευση, ποσοστό το οποίο φαντάζει εξωπραγματικό για τα ελληνικά δεδομένα αλλά θεωρείται πολύ μικρό για τις χώρες οι οποίες υποτίθεται ότι παρέχουν υψηλό επίπεδο εκπαίδευσης και έρευνας. Συγκεκριμένα ο πανεπιστημιακός ερευνητής Mario Waissbluth έχει χαρακτηρίσει το Χιλιανό εκπαιδευτικό σύστημα «εκπαιδευτικό απαρτχάιντ».
Περισσότερα κονδύλια για την παιδεία και αναβάθμιση των σχολικών και πανεπιστημιακών εγκαταστάσεων.
Να επανέλθει ο έλεγχος και η χρηματοδότηση των σχολείων και πανεπιστημίων εξ ολοκλήρου στην κεντρική κυβέρνηση και όχι στους δήμους όπως ισχύει τώρα (και όπως θα γίνει από φέτος στην Ελλάδα με τον Καλλικράτη).
Αναβάθμιση του τίτλου των αντίστοιχων Τεχνικών Επαγγελματικών Λυκείων.
Επίσης, οι φοιτητές αιτούνται τα πανεπιστήμια να λειτουργούν μη κερδοσκοπικά.
Η πορεία των κινητοποιήσεων
Οι πρώτες κινητοποιήσεις ξεκίνησαν και επεκτάθηκαν βαθμιαία, μέσα στον Μάιο με καταλήψεις πανεπιστημίων και σχολείων οι οποίες πολλαπλασιάστηκαν σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα. Πραγματοποιήθηκαν πορείες στις 12/5/2011 με συμμετοχή 15000 φοιτητών, στις 26/5/2011 με συμμετοχή 8000 φοιτητών και στις 16/6/2011 με συμμετοχή περίπου 100000 φοιτητών (τα νούμερα αφορούν τη συμμετοχή στην πρωτεύουσα Σαντιάγο).
23 Ιουνίου 2011
Περίπου 25.000 διαδηλωτές συμμετείχαν σε πορεία στο Σαντιάγο, οι οποίοι συγκρούστηκαν με τις δυνάμεις καταστολής για περισσότερο από 6 ώρες. Απολογισμός:107 συλλήψεις και 9 τραυματίες αστυνομικούς (ένας από σκάγια).
30 Ιουνίου 2011
Περίπου μισό εκατομμύριο διαδηλωτές συμμετείχαν στις διαδηλώσεις σε διάφορες πόλεις της Χιλής. Στο Σαντιάγο υπολογίζεται ότι συμμετείχαν περίπου 100.000- 200.000 άτομα. Υπήρξαν εκτεταμένες συγκρούσεις μεταξύ των διαδηλωτών και των δυνάμεων καταστολής. Οι διαδηλωτές έστησαν οδοφράγματα, προέβησαν σε συμβολικές καταστροφές καταστημάτων μεγάλων εταιριών, αλυσίδων και πολυεθνικών, τραπεζών, εταιριών κινητής τηλεφωνίας, κτλ. Αναφέρθηκε από μάρτυρες ότι οι μπάτσοι εκτόξευαν πέτρες κατά των διαδηλωτών. Συνολικά 131 άτομα συνελήφθησαν σε όλη τη χώρα, 38 εκ των οποίων στο Σαντιάγο.
5 Ιουλίου 2011
Στις 5 Ιουλίου 2011 ο Χιλιανός πρόεδρος ανακοίνωσε την απόφαση της κυβέρνησης να ενισχύσει την τριτοβάθμια εκπαίδευση με χρηματικά κονδύλια συνολικού ύψους 4 εκατομμυρίων δολαρίων. Απέρριψε την πρόταση των φοιτητών για κρατικοποίηση της εκπαίδευσης και την χαρακτήρισε «σοβαρό λάθος το οποίο μπορεί να προκαλέσει μεγάλη ζημιά στην ποιότητα και στην ελευθερία της εκπαίδευσης». Οι φοιτητές απέρριψαν την πρόταση της κυβέρνησης οι οποίοι την χαρακτήρισαν ως «πισωγύρισμα».
14 Ιουλίου 2011
Στις 14 Ιουλίου πραγματοποιήθηκε άλλη μία μεγάλη διαδήλωση με τη συμμετοχή όχι μόνο των φοιτητών αλλά και των μαθητών, δασκάλων και άλλων κομματιών της κοινωνίας. Η αστυνομία προφασιζόμενη τις συγκρούσεις της πορείας στις 30 Ιουνίου, δεν έδωσε άδεια για να πραγματοποιηθεί η πορεία χωρίς όμως αυτό να εμποδίσει το μεγάλο πλήθος διαδηλωτών. Με βασικό σύνθημα «τέρμα με το κέρδος», δεκάδες χιλιάδες άτομα κατέβηκαν στο δρόμο όπου πραγματοποιήθηκαν και διάφορα happenings όπως θεατρικά και μουσικά δρώμενα. Οι συγκρούσεις με τις δυνάμεις καταστολής ξεκινήσανε στις 12 και διήρκησαν περίπου 5 ώρες, μπροστά από το πανεπιστήμιο του Σαντιάγο. Οδοφράγματα όμως στήθηκαν και σε διάφορα σημεία του Σαντιάγο αλλά και σε άλλες πόλεις της Χιλής. Χτυπήθηκαν τράπεζες και πολυκαταστήματα ενώ στην πόλη του Βαλπαραΐζο καταστράφηκε και απαλλοτριώθηκε ένα υποκατάστημα του κολοσσού Copec, ιδιοκτησίας του υπ’ αριθμόν 1 δισεκατομμυριούχου στη Λατινική Αμερική, Ανάκλετο Ανχελίνι.
Στις διαδηλώσεις σε όλη τη χώρα προσήχθησαν συνολικά 176 άτομα, 18 εκ των οποίων πέρασαν αυτόφωρο. Ανάμεσα σε άλλες πόλεις, οι προσαγωγές στο Σαντιάγο ήταν 88, στο Βαλπαραΐζο 16 και στην Κονσεπσιόν 45. Συνολικά σε όλες τις πόλεις όπου έγιναν κινητοποιήσεις, 35 καραμπινιέροι τραυματίστηκαν, κυρίως από ρίψη πετρών.
1 Αυγούστου 2011
Μετά τις συνεχιζόμενες πιέσεις της εκπαιδευτικής κοινότητας και την συμπαράσταση σε αυτούς εκ μέρους της κοινωνίας, η κυβέρνηση ανακοίνωσε δεύτερη πρόταση προς τους φοιτητές. Η πρόταση περιελάμβανε τα εξής: εγγυήσεις για την παροχή ποιοτικής εκπαίδευσης, συμμετοχή των φοιτητών στη διοίκηση των πανεπιστημίων, κατάργηση του ελέγχου της δημόσιας δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης από τους δήμους, αύξηση των υποτροφιών στους φοιτητές, ευνοϊκότερες ρυθμίσεις για τα φοιτητικά δάνεια και ενίσχυση των χρεωμένων αποφοίτων των πανεπιστημίων. Οι φοιτητές για ακόμα μία φορά απέρριψαν την πρόταση.
5 Αυγούστου 2011
Η καλεσμένη πορεία από τους μαθητές απαγορεύτηκε από την αστυνομία και έτσι οι κατασταλτικές δυνάμεις απέκλεισαν από νωρίς την πλατεία Ιτάλια, που προβλεπόταν ως σημείο προσυγκέντρωσης για τις 10.30. Οι διαδηλωτές άρχισαν να συγκεντρώνονται περιμετρικά της αποκλεισμένης πλατείας, αλλά και στο πάρκο Μπουσταμάντε και στην πλατεία Μπαλμακέδα. Οι μπάτσοι προσπάθησαν να απωθήσουν τους διαδηλωτές που συγκεντρώνονταν περιμετρικά της πλατείας κάνοντας χρήση δακρυγόνων γεγονός που σήμανε την έναρξη των οδομαχιών και των συγκρούσεων διαδηλωτών – δυνάμεων καταστολής. Οι συγκρούσεις ήταν πολύ ισχυρές και διήρκησαν μέχρι αργά το βράδυ και επεκτάθηκαν και σε άλλες πόλεις εκτός από τη Χιλιανή πρωτεύουσα.
Οι φοιτητές κάλεσαν τους πολίτες να κατεβούν στο δρόμο με κατσαρόλες και κουτάλες, προκαλώντας θόρυβο, σε ένδειξη διαμαρτυρίας για τη στάση της αστυνομίας. Πολλοί ήταν αυτοί που ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμα, κατεβαίνοντας στο δρόμο και κάνοντας θόρυβο (σε πολλές περιπτώσεις πλαισιώνοντας τα οδοφράγματα). Οι τράπεζες, οι πολυεθνικές και τα μεγάλα εμπορικά καταστήματα αποτέλεσαν για άλλη μια φορά τους βασικούς στόχους επίθεσης.
Ο συνολικός αριθμός των προσαχθέντων διαδηλωτών ανέρχεται σε 874, εκ των οποίων οι 559 στο Σαντιάγο. Ο τεράστιος αριθμός προσαγωγών οφείλεται στο ότι η αστυνομία προσήγαγε οποιοδήποτε άτομο θεωρούσε πως ήταν «ύποπτο για συμμετοχή στη διαδήλωση». Από το σύνολο των προσαχθέντων απαγγέλθηκαν κατηγορίες σε 31 άτομα για υποκίνηση ταραχών, φθορές ιδιωτικής περιουσίας, οπλοκατοχή και κατοχή εμπρηστικών υλικών. Και οι 874 προσαχθέντες αφέθηκαν ελεύθεροι την επόμενη μέρα. Μεγάλος επίσης ήταν ο αριθμός των τραυματιών διαδηλωτών καθώς οι κατασταλτικές δυνάμεις έκαναν χρήση πλαστικών σφαιρών και πετρών.
[το κείμενο για τις 4 Αυγούστου αποτελείται από αποσπάσματα που βρίσκονται στο ContraInfo]
16 Αυγούστου 2011
40 φοιτητές απεργοί πείνας συμπλήρωσαν 30 μέρες αγώνα ,τρεις από τους απεργούς αποφάσισαν χτες να διακόψουν και το νερό, επιδεινώνοντας την κατάσταση της υγείας τους που παρουσιάζεται άσχημη.
Σε μία εποχή εντεινόμενης κοινωνικής, πολιτικής και οικονομικής κρίσης, όπου το χάσμα ανάμεσα στους έχοντες και στους μη έχοντας βαθαίνει όλο και περισσότερο, δικαιώματα όπως το νερό και η παιδεία καταντάνε «προνόμια». Το κεφάλαιο χτυπάει τη δημόσια και δωρεάν παιδεία, και οι ηγεμόνες συνεστιάζονται για να αποφασίσουν το μέλλον αυτής (Συνθήκη της Μπολόνια). Σαρωτικές αναδιαρθρώσεις διαλύουν ότι έχει απομείνει από το οικοδόμημα της ανώτατης (και όχι μόνο) εκπαίδευσης και οι φοιτητές σε όλο τον κόσμο απαντούν με το δικό τους τρόπο. Χαρακτηριστικά παραδείγματα αποτελούν οι φοιτητικές κινητοποιήσεις στην Ελλάδα την χρονική περίοδο 2006-2007, στη Γαλλία το 2006, στην Ιρλανδία το 2010, στην Ιταλία τον Νοέβριο του 2010, στην Αγγλία το Δεκέμβρη του ίδιου έτους (ένα εκ των αιτημάτων αφορούσε τον τριπλασιασμό των διδάκτρων), κτλ.
Μεγάλες αλλαγές που υποβαθμίζουν τα πανεπιστήμια σε χώρους παραγωγής
εξειδικευμένων εργατών, αναμένονται για δεύτερη φορά μέσα σε λίγα χρόνια και στην Ελλάδα. Μετά την αποδόμηση του χώρου της υγείας, την καταστρατήγηση των εργασιακών δικαιωμάτων και την πλήρη ελαστικοποίηση της εργασίας, τους τρομονόμους, την καταστολή, την άδεια για καταστροφή του φυσικού περιβάλλοντος και την προωθούμενη ιδιωτικοποίηση όλης της δημόσιας περιουσίας και κοινωφελών επιχειρήσεων, ήρθε η ώρα της παιδείας να μπει κάτω από τη γκιλοτίνα. Ο νέος νόμος εισάγει το ελληνικό πανεπιστήμιο στο τέρας της ελεύθερης αγοράς και οι φοιτητές (οι οποίοι σε όλους τους αγώνες που έδωσε η κοινωνία το τελευταίο διάστημα δήλωσαν ένα βροντερό «απών») θα πρέπει να αναλάβουν τις ευθύνες τους με συμπαραστάτες φυσικά και αλληλέγγυους όλους εμάς.
Φωτογραφικό υλικό από τους τρεις μήνες των διαδηλώσεων
Βίντεο
Βίντεο
Πηγές:
Eagainst
[1] http://j.mp/rlWLSA
[1] http://j.mp/rlWLSA
Βαβυλωνία
[1] http://tinyurl.com/3o7qmut
[2] http://tinyurl.com/3flxer5
[3] http://tinyurl.com/3uwbwna
[1] http://tinyurl.com/3o7qmut
[2] http://tinyurl.com/3flxer5
[3] http://tinyurl.com/3uwbwna
Alterthess
[1] http://j.mp/p3nE4D
[1] http://j.mp/p3nE4D
Contrainfo
[1] http://gr.contrainfo.espiv.net/2011/07/06/allhleggyh-me-tous-eksegermenous-sth-
xilh/
[2] http://gr.contrainfo.espiv.net/2011/07/17/chile-14-iouli-panekpaideutik/
[3] http://gr.contrainfo.espiv.net/2011/08/05/xilh-4-avgoustou/
[4] http://gr.contrainfo.espiv.net/2011/08/05/xilh-4-avgoustou/
[5] http://gr.contrainfo.espiv.net/2011/08/13/barricadas-y-enfretamientos-en-chillan-
hile-2/
[1] http://gr.contrainfo.espiv.net/2011/07/06/allhleggyh-me-tous-eksegermenous-sth-
xilh/
[2] http://gr.contrainfo.espiv.net/2011/07/17/chile-14-iouli-panekpaideutik/
[3] http://gr.contrainfo.espiv.net/2011/08/05/xilh-4-avgoustou/
[4] http://gr.contrainfo.espiv.net/2011/08/05/xilh-4-avgoustou/
[5] http://gr.contrainfo.espiv.net/2011/08/13/barricadas-y-enfretamientos-en-chillan-
hile-2/
Athens Indymedia
[1] http://athens.indymedia.org/front.php3?lang=el&article_id=1298984
[2] http://athens.indymedia.org/front.php3?lang=el&article_id=1320201
[3] http://athens.indymedia.org/front.php3?lang=el&article_id=1324570
[4] http://athens.indymedia.org/front.php3?lang=el&article_id=1324938
[5] http://athens.indymedia.org/front.php3?lang=el&article_id=1317414
[6] http://athens.indymedia.org/front.php3?lang=el&article_id=1324157
[1] http://athens.indymedia.org/front.php3?lang=el&article_id=1298984
[2] http://athens.indymedia.org/front.php3?lang=el&article_id=1320201
[3] http://athens.indymedia.org/front.php3?lang=el&article_id=1324570
[4] http://athens.indymedia.org/front.php3?lang=el&article_id=1324938
[5] http://athens.indymedia.org/front.php3?lang=el&article_id=1317414
[6] http://athens.indymedia.org/front.php3?lang=el&article_id=1324157
Ξενόγλωσσες πηγές
[1] http://en.wikipedia.org/wiki/2011_student_protests_in_Chile
[2]http://www.edition.cnn.com/2011/WORLD/americas/08/09/chile.protests/
index.html
[3] http://www.guardian.co.uk/world/2011/aug/05/chile-student-protests-violence
[4] http://www.guardian.co.uk/world/2011/aug/10/chile-riot-student-protest-violence
[5] http://www.guardian.co.uk/commentisfree/2011/jun/22/students-march-chile-
education-protests?INTCMP=ILCNETTXT3487
[6] http://english.aljazeera.net/news/americas/2011/08/201189222421236242.html
[7] http://www.bbc.co.uk/news/world-latin-america-14459281
[8] http://www.bbc.co.uk/news/world-latin-america-14487555
[9] http://www.bbc.co.uk/news/world-latin-america-14197122
[10] http://www.bbc.co.uk/news/world-latin-america-14041949
[11] http://www.bbc.co.uk/news/world-latin-america-14412646
[12] http://www.bbc.co.uk/news/world-latin-america-14041949
[13] http://en.wikipedia.org/wiki/Education_in_Chile
[14] http://www.santiagotimes.cl/chile/education/22193-public-university-tuition-
matches-cost-of-private-schools-in-chile
[1] http://en.wikipedia.org/wiki/2011_student_protests_in_Chile
[2]http://www.edition.cnn.com/2011/WORLD/americas/08/09/chile.protests/
index.html
[3] http://www.guardian.co.uk/world/2011/aug/05/chile-student-protests-violence
[4] http://www.guardian.co.uk/world/2011/aug/10/chile-riot-student-protest-violence
[5] http://www.guardian.co.uk/commentisfree/2011/jun/22/students-march-chile-
education-protests?INTCMP=ILCNETTXT3487
[6] http://english.aljazeera.net/news/americas/2011/08/201189222421236242.html
[7] http://www.bbc.co.uk/news/world-latin-america-14459281
[8] http://www.bbc.co.uk/news/world-latin-america-14487555
[9] http://www.bbc.co.uk/news/world-latin-america-14197122
[10] http://www.bbc.co.uk/news/world-latin-america-14041949
[11] http://www.bbc.co.uk/news/world-latin-america-14412646
[12] http://www.bbc.co.uk/news/world-latin-america-14041949
[13] http://en.wikipedia.org/wiki/Education_in_Chile
[14] http://www.santiagotimes.cl/chile/education/22193-public-university-tuition-
matches-cost-of-private-schools-in-chile
http://parallhlografos.wordpress.com
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου