To Δίκτυο ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ SOS συντονίζει φέτος για 16η χρονιά την πανελλαδική εκστρατεία καθαρισμού ακτών και άλλων φυσικών περιοχών «Καθαρίστε τη Μεσόγειο» που υλοποιείται με τη συνεργασία της Αντιπροσωπείας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Ελλάδα και την επιστημονική υποστήριξη του Εργαστηρίου Θαλάσσιας Γεωλογίας και Φυσικής Ωκεανογραφίας του Πανεπιστημίου Πατρών, με στόχο την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των πολιτών σε θέματα προστασίας του θαλάσσιου, παράκτιου και χερσαίου περιβάλλοντος.
Η φετινή εκστρατεία επικεντρώνει το ενδιαφέρον της στο θέμα των Προστατευόμενων Περιοχών οι οποίες, σύμφωνα με τη διεθνή πρακτική και θεωρία αποτελούν περιοχές όπου οι ανθρώπινες δραστηριότητες οφείλουν να ρυθμίζονται με τέτοιο τρόπο ώστε να είναι συμβατές με την προστασία της φύσης.
Στο πλαίσιο αυτό και προκειμένου να αναδειχθούν οι προκλήσεις, αλλά και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των περιοχών αυτών, το Δίκτυο ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ SOS σε συνεργασία με τον ΦΟΡΕΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΥΓΡΟΤΟΠΩΝ ΑΜΒΡΑΚΙΚΟΥ διοργανώνουν καθαρισμούς στην προστατευόμενη περιοχή του Εθνικού Πάρκου Υγροτόπων Αμβρακικού την Κυριακή 22(Παγκόσμια Ημέρα Βιοποικιλότητας) και τη Δευτέρα 23 Μαΐου 2011 (Παγκόσμια Ημέρα Χελώνας). Πιο συγκεκριμένα:
Α) Το πρωί της Κυριακής 22/5, στις 9.30 π.μ. στις παραλίες Κορωνησίας του Δήμου Άρτας
Β) Το απόγευμα της Κυριακής 22/5, στις 6.00μ.μ. στο ανάχωμα του Λούρου κοντά στον οικισμό Πέτρας, του Δήμου Ζηρού
Γ) Το πρωί της Δευτέρας 23/5, στις 9 π.μ. στην παραλία της Βόνιτσας του Δήμου Ακτίου-Βόνιτσας
Στα σημεία των καθαρισμών θα υπάρχει ειδική σήμανση ενώ θα βρίσκονται και συνεργάτες του Δικτύου ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ SOS που θα συντονίζουν τη διαδικασία και θα διανέμουν ενημερωτικό υλικό, φύλλα καταγραφής απορριμμάτων, σακούλες και γάντια.
Στην πρωτοβουλία, που υποστηρίζεται από τους Δήμους Ζηρού, Άρτας και Ακτίου -Βόνιτσας θα συμμετάσχουν μεταξύ άλλων, η Ομοσπονδία Αλιέων Ηπείρου, οι Ενεργοί Πολίτες Αμβρακικού, ο Σύλλογος προστασίας Λούρου, το 1ο και 2ο Δημοτικό σχολείο Βόνιτσας , ενώ υπάρχει ανοιχτό κάλεσμα συμμετοχής για τοπικούς φορείς, συλλόγους, ιδιωτικές επιχειρήσεις καθώς και μεμονωμένους πολίτες που με την παρουσία τους θα καταδείξουν με τον πιο εμφατικό τρόπο ότι η ανθρώπινη δραστηριότητα είναι, όχι απλά συμβατή αλλά και απαραίτητη για την βιώσιμη διαχείριση των Προστατευόμενων Περιοχών και σε συνδυασμό με την εκπόνηση και εφαρμογή από τους αρμόδιους φορείς ειδικών διαχειριστικών σχεδίων μπορούν να αποτελέσουν το ιδανικό πλαίσιο για την ουσιαστική διαφύλαξή τους.
Λίγα λόγια για την περιοχή του Αμβρακικού κόλπου
Το Εθνικό Πάρκο Υγροτόπων Αμβρακικού εκτείνεται γύρω από τον Αμβρακικό Κόλπο. Εκτός από τις χερσαίες εκτάσεις (βουνά, γήλοφους, αλίπεδα, καλλιέργειες), περιλαμβάνει μεγάλες υδάτινες επιφάνειες, που διαμορφώνουν τα ποτάμια Λούρος και Άραχθος, οι λιμνοθάλασσες και η θαλάσσια περιοχή.
Οι λιμνοθάλασσές της δημιουργήθηκαν κυρίως χάρη στη δραστηριότητα των ποταμών, τα οποία φυσιολογικά αποθέτουν τα φερτά υλικά τους και άλλα υλικά σε ιδιαίτερους σχηματισμούς, τις λουρονησίδες, που διαχωρίζουν τη θάλασσα από τις λιμνοθάλασσες.
Καθώς πρόκειται για εκτάσεις πλούσιες, αυτές φιλοξενούν ποικιλία προστατευόμενων ειδών της χλωρίδας και της πανίδας, καθώς και πολλούς τύπους οικοτόπων, όπως είναι για παράδειγμα ο μεγάλος αμιγής καλαμιώνας. Η ορνιθοπανίδα της περιοχής αριθμεί περί τα 300 είδη, ενώ πολλά είναι σπάνια και προστατευόμενα. Αρκετά από αυτά βρίσκονται μόνιμα εντός του Εθνικού Πάρκου, ενώ άλλα είναι μεταναστευτικά και άλλα περνούν γρήγορα-γρήγορα κατά τη διάρκεια του μεγάλου μεταναστευτικού ταξιδιού τους ψάχνοντας λίγη ξεκούραση. Η υγροτοπική αυτή περιοχή προστατεύεται από τη συνθήκη Ramsar και είναι περιοχή του δικτύου NATURA2000.
Παρά την τεράστια οικολογική και κοινωνικοοικονομική σπουδαιότητα του Αμβρακικού κόλπου, οι πιέσεις –ως επί το πλείστον ανθρωπογενείς- που δέχεται, έχουν υποβαθμίσει σημαντικά τα νερά αλλά και γενικότερα το περιβάλλον στην περιοχή. Η μικρή ανανέωση των υδάτων των βαθύτερων στρωμάτων του κόλπου, σε συνδυασμό με την εισροή από τα ποτάμια Λούρο και Άραχθο ρύπων, λιπασμάτων, φυτοφαρμάκων (στα ιζήματα έχουν ανιχνευθεί ουσίες, η χρήση των οποίων έχει παύσει από το 1972), αποβλήτων κτηνοτροφικών, πτηνοτροφικών μονάδων και ιχθυοτροφείων, βιομηχανικών και αστικών αποβλήτων έχουν δημιουργήσει ένα εκτεταμένο ανοξικό καθεστώς, δηλαδή ένα περιβάλλον χωρίς οξυγόνο, όπου οι µμικροοργανισμοί έχουν πλέον αντικαταστήσει όλους τους ανώτερους οργανισμούς. Σύμφωνα με σχετική έρευνα του Εργαστηρίου Θαλάσσιας Γεωλογίας και Φυσικής Ωκεανογραφίας στο Τμήμα Γεωλογίας του Πανεπιστημίου Πατρών με επικεφαλής τον Αναπληρωτή Καθηγητή κο Γιώργο Παπαθεοδώρου περίπου το 50% της συνολικής έκτασης του πυθµένα (217,5 τετραγωνικά χιλιόµετρα από τα 411), αλλά και σχεδόν το 28,5% του συνολικού όγκου του νερού του κόλπου βρίσκονται κάτω από αυτές τις ανοξικές συνθήκες, γεγονός που απειλεί το θαλάσσιο οικοσύστημα και προκαλεί αλυσιδωτές κοινωνικοοικονομικές συνέπειες όπως η κατάρρευση της βιοποικιλότητας, των ιχθυοκαλλιεργητικών μονάδων, του τουρισμού και της οικονομίας των τοπικών κοινωνιών.
Δυστυχώς, τα προβλήματα ρύπανσης δεν είναι τα μόνα που ταλανίζουν την περιοχή του Αμβρακικού κόλπου. Το παράνομο κυνήγι και η υπερβόσκηση, η αλλοίωση της φυσικότητας των οικοσυστημάτων, η αρχιτεκτονική υποβάθμιση οικισμών, οι ανεξέλεγκτες χωματερές και τα μπαζώματα, η παράνομη αλιεία με τη χρήση μηχανότρατων δημιουργούν ένα πλέγμα προκλήσεων που απαιτούν άμεση και καίρια αντιμετώπιση. Η ορθολογική χρήση φυτοφαρμάκων και λιπασμάτων σε συνδυασμό με την προώθηση της βιολογικής γεωργίας, η δημιουργία μονάδων επεξεργασίας υγρών και στερεών αποβλήτων, η μετεγκατάσταση των κτηνοτροφικών μονάδων σε θέσεις που βρίσκονται μακριά από επιφανειακά και υπόγεια νερά είναι μερικά μόνο από τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν το συντομότερο δυνατό στο πλαίσιο μιας ολοκληρωμένης διαχείρισης για την εξυγίανση και τη βιωσιμότητα της περιοχής.
Οι Υγρότοποι του Αμβρακικού παρότι έχουν μελετηθεί από πολλούς επιστήμονες, μοιάζουν ανεξερεύνητοι όταν έρχονται στο προσκήνιο νέες πληροφορίες για τα ενδημικά είδη ή για την εύρυθμη λειτουργία του οικοσυστήματος. Ευτυχώς, οι επισκέπτες της περιοχής μπορούν ακόμα να απολαύσουν κάποιες όμορφες πτυχές της φύσης, μέσα σε μοναδικές διαδρομές και εικόνες ασυνήθιστης ομορφιάς.
Πηγή Δίκτυο Μεσόγειο SOS
Η φετινή εκστρατεία επικεντρώνει το ενδιαφέρον της στο θέμα των Προστατευόμενων Περιοχών οι οποίες, σύμφωνα με τη διεθνή πρακτική και θεωρία αποτελούν περιοχές όπου οι ανθρώπινες δραστηριότητες οφείλουν να ρυθμίζονται με τέτοιο τρόπο ώστε να είναι συμβατές με την προστασία της φύσης.
Στο πλαίσιο αυτό και προκειμένου να αναδειχθούν οι προκλήσεις, αλλά και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των περιοχών αυτών, το Δίκτυο ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ SOS σε συνεργασία με τον ΦΟΡΕΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΥΓΡΟΤΟΠΩΝ ΑΜΒΡΑΚΙΚΟΥ διοργανώνουν καθαρισμούς στην προστατευόμενη περιοχή του Εθνικού Πάρκου Υγροτόπων Αμβρακικού την Κυριακή 22(Παγκόσμια Ημέρα Βιοποικιλότητας) και τη Δευτέρα 23 Μαΐου 2011 (Παγκόσμια Ημέρα Χελώνας). Πιο συγκεκριμένα:
Α) Το πρωί της Κυριακής 22/5, στις 9.30 π.μ. στις παραλίες Κορωνησίας του Δήμου Άρτας
Β) Το απόγευμα της Κυριακής 22/5, στις 6.00μ.μ. στο ανάχωμα του Λούρου κοντά στον οικισμό Πέτρας, του Δήμου Ζηρού
Γ) Το πρωί της Δευτέρας 23/5, στις 9 π.μ. στην παραλία της Βόνιτσας του Δήμου Ακτίου-Βόνιτσας
Στα σημεία των καθαρισμών θα υπάρχει ειδική σήμανση ενώ θα βρίσκονται και συνεργάτες του Δικτύου ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ SOS που θα συντονίζουν τη διαδικασία και θα διανέμουν ενημερωτικό υλικό, φύλλα καταγραφής απορριμμάτων, σακούλες και γάντια.
Στην πρωτοβουλία, που υποστηρίζεται από τους Δήμους Ζηρού, Άρτας και Ακτίου -Βόνιτσας θα συμμετάσχουν μεταξύ άλλων, η Ομοσπονδία Αλιέων Ηπείρου, οι Ενεργοί Πολίτες Αμβρακικού, ο Σύλλογος προστασίας Λούρου, το 1ο και 2ο Δημοτικό σχολείο Βόνιτσας , ενώ υπάρχει ανοιχτό κάλεσμα συμμετοχής για τοπικούς φορείς, συλλόγους, ιδιωτικές επιχειρήσεις καθώς και μεμονωμένους πολίτες που με την παρουσία τους θα καταδείξουν με τον πιο εμφατικό τρόπο ότι η ανθρώπινη δραστηριότητα είναι, όχι απλά συμβατή αλλά και απαραίτητη για την βιώσιμη διαχείριση των Προστατευόμενων Περιοχών και σε συνδυασμό με την εκπόνηση και εφαρμογή από τους αρμόδιους φορείς ειδικών διαχειριστικών σχεδίων μπορούν να αποτελέσουν το ιδανικό πλαίσιο για την ουσιαστική διαφύλαξή τους.
Λίγα λόγια για την περιοχή του Αμβρακικού κόλπου
Το Εθνικό Πάρκο Υγροτόπων Αμβρακικού εκτείνεται γύρω από τον Αμβρακικό Κόλπο. Εκτός από τις χερσαίες εκτάσεις (βουνά, γήλοφους, αλίπεδα, καλλιέργειες), περιλαμβάνει μεγάλες υδάτινες επιφάνειες, που διαμορφώνουν τα ποτάμια Λούρος και Άραχθος, οι λιμνοθάλασσες και η θαλάσσια περιοχή.
Οι λιμνοθάλασσές της δημιουργήθηκαν κυρίως χάρη στη δραστηριότητα των ποταμών, τα οποία φυσιολογικά αποθέτουν τα φερτά υλικά τους και άλλα υλικά σε ιδιαίτερους σχηματισμούς, τις λουρονησίδες, που διαχωρίζουν τη θάλασσα από τις λιμνοθάλασσες.
Καθώς πρόκειται για εκτάσεις πλούσιες, αυτές φιλοξενούν ποικιλία προστατευόμενων ειδών της χλωρίδας και της πανίδας, καθώς και πολλούς τύπους οικοτόπων, όπως είναι για παράδειγμα ο μεγάλος αμιγής καλαμιώνας. Η ορνιθοπανίδα της περιοχής αριθμεί περί τα 300 είδη, ενώ πολλά είναι σπάνια και προστατευόμενα. Αρκετά από αυτά βρίσκονται μόνιμα εντός του Εθνικού Πάρκου, ενώ άλλα είναι μεταναστευτικά και άλλα περνούν γρήγορα-γρήγορα κατά τη διάρκεια του μεγάλου μεταναστευτικού ταξιδιού τους ψάχνοντας λίγη ξεκούραση. Η υγροτοπική αυτή περιοχή προστατεύεται από τη συνθήκη Ramsar και είναι περιοχή του δικτύου NATURA2000.
Παρά την τεράστια οικολογική και κοινωνικοοικονομική σπουδαιότητα του Αμβρακικού κόλπου, οι πιέσεις –ως επί το πλείστον ανθρωπογενείς- που δέχεται, έχουν υποβαθμίσει σημαντικά τα νερά αλλά και γενικότερα το περιβάλλον στην περιοχή. Η μικρή ανανέωση των υδάτων των βαθύτερων στρωμάτων του κόλπου, σε συνδυασμό με την εισροή από τα ποτάμια Λούρο και Άραχθο ρύπων, λιπασμάτων, φυτοφαρμάκων (στα ιζήματα έχουν ανιχνευθεί ουσίες, η χρήση των οποίων έχει παύσει από το 1972), αποβλήτων κτηνοτροφικών, πτηνοτροφικών μονάδων και ιχθυοτροφείων, βιομηχανικών και αστικών αποβλήτων έχουν δημιουργήσει ένα εκτεταμένο ανοξικό καθεστώς, δηλαδή ένα περιβάλλον χωρίς οξυγόνο, όπου οι µμικροοργανισμοί έχουν πλέον αντικαταστήσει όλους τους ανώτερους οργανισμούς. Σύμφωνα με σχετική έρευνα του Εργαστηρίου Θαλάσσιας Γεωλογίας και Φυσικής Ωκεανογραφίας στο Τμήμα Γεωλογίας του Πανεπιστημίου Πατρών με επικεφαλής τον Αναπληρωτή Καθηγητή κο Γιώργο Παπαθεοδώρου περίπου το 50% της συνολικής έκτασης του πυθµένα (217,5 τετραγωνικά χιλιόµετρα από τα 411), αλλά και σχεδόν το 28,5% του συνολικού όγκου του νερού του κόλπου βρίσκονται κάτω από αυτές τις ανοξικές συνθήκες, γεγονός που απειλεί το θαλάσσιο οικοσύστημα και προκαλεί αλυσιδωτές κοινωνικοοικονομικές συνέπειες όπως η κατάρρευση της βιοποικιλότητας, των ιχθυοκαλλιεργητικών μονάδων, του τουρισμού και της οικονομίας των τοπικών κοινωνιών.
Δυστυχώς, τα προβλήματα ρύπανσης δεν είναι τα μόνα που ταλανίζουν την περιοχή του Αμβρακικού κόλπου. Το παράνομο κυνήγι και η υπερβόσκηση, η αλλοίωση της φυσικότητας των οικοσυστημάτων, η αρχιτεκτονική υποβάθμιση οικισμών, οι ανεξέλεγκτες χωματερές και τα μπαζώματα, η παράνομη αλιεία με τη χρήση μηχανότρατων δημιουργούν ένα πλέγμα προκλήσεων που απαιτούν άμεση και καίρια αντιμετώπιση. Η ορθολογική χρήση φυτοφαρμάκων και λιπασμάτων σε συνδυασμό με την προώθηση της βιολογικής γεωργίας, η δημιουργία μονάδων επεξεργασίας υγρών και στερεών αποβλήτων, η μετεγκατάσταση των κτηνοτροφικών μονάδων σε θέσεις που βρίσκονται μακριά από επιφανειακά και υπόγεια νερά είναι μερικά μόνο από τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν το συντομότερο δυνατό στο πλαίσιο μιας ολοκληρωμένης διαχείρισης για την εξυγίανση και τη βιωσιμότητα της περιοχής.
Οι Υγρότοποι του Αμβρακικού παρότι έχουν μελετηθεί από πολλούς επιστήμονες, μοιάζουν ανεξερεύνητοι όταν έρχονται στο προσκήνιο νέες πληροφορίες για τα ενδημικά είδη ή για την εύρυθμη λειτουργία του οικοσυστήματος. Ευτυχώς, οι επισκέπτες της περιοχής μπορούν ακόμα να απολαύσουν κάποιες όμορφες πτυχές της φύσης, μέσα σε μοναδικές διαδρομές και εικόνες ασυνήθιστης ομορφιάς.
Πηγή Δίκτυο Μεσόγειο SOS
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου